PM મોદીની દક્ષિણ આફ્રિકા સાથે વ્યાપક સમીક્ષા
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ જોહાનિસબર્ગમાં દક્ષિણ આફ્રિકાના રાષ્ટ્રપતિ સિરીલ રામાફોસા સાથે મહત્વપૂર્ણ બેઠક કરી. બંને નેતાઓએ વેપાર, સંસ્કૃતિ, રોકાણ, ટેકનોલોજી, સ્કિલિંગ, આર્ટિફિશ્યલ ઇન્ટેલીજન્સ, અને ક્રિટિકલ મિનરલ્સ જેવી સહકારની તમામ ક્ષેત્રોની સમીક્ષા કરી.
PM મોદીએ દક્ષિણ આફ્રિકાના સફળ G20 અધ્યક્ષપદ માટે રામાફોસાને અભિનંદન આપ્યા.
IBSA નેતાઓની બેઠક અને ત્યારબાદની ચર્ચાઓ
G20 સમિટના અવકાશમાં યોજાયેલી ઇન્ડિયા–બ્રાઝિલ–સાઉથ આફ્રિકા (IBSA) નેતાઓની બેઠકમાં PM મોદી, બ્રાઝિલના રાષ્ટ્રપતિ લુઇઝ ઇનાસિયો લુલા દા સિલ્વા અને દક્ષિણ આફ્રિકાના રાષ્ટ્રપતિ રામાફોસાએ ભાગ લીધો.
બેઠક પછી ત્રણેય નેતાઓએ વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર વધારાની ચર્ચાઓ કરી.
PM મોદીની પોસ્ટ: “સાંકળબદ્ધ પ્રગતિ માટે પ્રતિબદ્ધ”
PM મોદીએ X પર લખ્યું કે G20 સમિટ દરમિયાન વિવિધ વૈશ્વિક નેતાઓ સાથેની બેઠક “ઉત્પાદક” રહી અને ભારત વૈશ્વિક મુદ્દાઓમાં સક્રિય યોગદાન આપતું રહેશે.
ભારત–ઓસ્ટ્રેલિયા–કનેડા ACITI ભાગીદારીની જાહેરાત
સમિટ દરમિયાન PM મોદીએ ઓસ્ટ્રેલિયાના PM એન્થોની અલ્બાનીઝ અને કનેડાના PM માર્ક કાર્ની સાથે મળીને Australia–Canada–India Technology & Innovation (ACITI) ભાગીદારીની જાહેરાત કરી.
આ પહેલ ઉદ્ભવતી ટેક્નોલોજી, સપ્લાય ચેઇન વૈવિધ્યકરણ, સ્વચ્છ ઊર્જા અને AI જેવા ક્ષેત્રોમાં ત્રિપક્ષીય સહકાર મજબૂત કરશે.
કનેડા–જર્મની બેઠક: યુક્રેન અને ગાઝા પર ચર્ચા
કનેડાના PM માર્ક કાર્ની અને જર્મનીના ચાન્સલર ફ્રીડરિખ મેર્ઝે યુક્રેન યુદ્ધ અને ગાઝાની પરિસ્થિતિ અંગે ચર્ચા કરી.
બંને નેતાઓએ —
• યુક્રેનની સુરક્ષા ખાતરીઓ સાથે શાંતિ કરાર હોવો જોઈએ,
• અને ગાઝામાં વિશાળ માનવીય સહાય પહોંચવાની જરૂરિયાત — પર સહમતી દર્શાવી.
G20 ઘોષણા: બળપૂર્વક ભૌગોલિક કબજો ન કરે તેવો સંદેશ
વિવાદોની વચ્ચે પણ G20 દેશોએ સર્વસંમતિથી ઘોષણા સ્વીકારી કે—
કોઈપણ રાજ્યએ બળ અથવા ધમકીનો ઉપયોગ કરી ભૂમિ કબજે કરવી નહીં.
માનવ અધિકારો અને મૂળભૂત સ્વતંત્રતાના સન્માન પર પણ ભાર મૂકાયો.
અમેરિકાના બહિષ્કાર વચ્ચે યુરોપીયન અસંતોષ
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સમિટનો બહિષ્કાર કર્યા બાદ, યુરોપીયન દેશોએ તેમના એકતરફી યુક્રેન શાંતિ-પ્રસ્તાવનું વિરોધ કર્યો.
ફ્રાંસના રાષ્ટ્રપતિ ઇમાન્યુઅલ મેક્રોએ કહ્યું કે વર્તમાન વિભાજનો G20 ના સંયુક્ત પ્રયાસોને ખલેલ પહોંચાડી રહ્યા છે.
દક્ષિણ આફ્રિકા–અમેરિકા વિવાદ: અધ્યક્ષપદ હસ્તાંતરણનો ઈનકાર
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે તેની એમ્બેસી ના ચાર્જ દ’અફેર્સને આગામી G20 અધ્યક્ષપદ હસ્તાંતરણ માટે મોકલવાનું સૂચવ્યું હતું, કારણ કે ટ્રમ્પ સમિટમાં હાજર નહોતા.
દક્ષિણ આફ્રિકાના વિદેશ મંત્રી રોનાલ્ડ લમોલાએ સ્પષ્ટ કર્યું કે—
“પ્રેસિડન્ટ રામાફોસા યુએસ એમ્બેસીના નીચલા સ્તરના પ્રતિનિધિને અધ્યક્ષપદ હસ્તગત નહીં કરે.”
અમેરિકાની ટીકા: દક્ષિણ આફ્રિકા G20 સિદ્ધાંતોનું પાલન નથી કરતું
વ્હાઇટ હાઉસે દક્ષિણ આફ્રિકાની ટીકા કરતા કહ્યું કે તે “જી૨૦ના સ્થાપના સિદ્ધાંતોને નુકસાન પહોંચાડી રહ્યું છે”, કારણ કે તેણે અમેરિકાના વિરોધ છતાં જળવાયુ પરિવર્તન જેવા મુદ્દાઓને ઘોષણામાં સ્થાન આપ્યું.
ક્લાઈમેટ, ગ્રીન એનર્જી અને કર્જ રાહત પર ધ્યાન
યુએસ બહિષ્કારમાં છતાં, દક્ષિણ આફ્રિકાએ G20 નેતાઓમાં મજબૂત સંમતિ સર્જી અને ડ્રાફ્ટ ઘોષણામાં—
• જળવાયુ પરિવર્તન,
• ગ્રીન એનર્જી ટ્રાન્ઝિશન,
• વિકસતા દેશોના કર્જ રાહત — જેવા મુદ્દાઓને અગત્ય આપ્યું.
